به گزارش فرهنگ امروز به نقل از مهر؛ اثر حاضر با نظر به اهمیت بررسی علمی وضعیت نشر کتاب دینی در ایران معاصر، به سفارش مرکز مطالعات فرهنگی ـ اجتماعی پژوهشگاه فرهنگ و علوم اسلامی تدوین شده و در پی بررسی وضعیت نشر کتاب دینی در ایران پس از پیروزی انقلاب اسلامی است. با وجود این، فصل‌های اول و دوم کتاب به بررسی دوران پیش از انقلاب اختصاص یافته تا زمینه های تاریخی وضعیت نشر کتابهای اسلامی به دست آید و امکان تحلیل درست وضعیت آن در این زمان فراهم شود.
این اثر از پنج فصل تشکیل شده و فصل پایانی آن در قالب ضمائم آمده است:
در فصل نخست، پس از تبیین مختصر سیر تاریخی نگارش کتاب در پنج هزاره گذشته و ارائه هفت مرحله برای نشر کتاب در این دوره‌ها، سیر نشر کتاب از زمان ورود صنعت چاپ در ایران، ارائه و از سال ۱۳۰۰ تا ۱۳۵۷ همراه با تحلیل آماری بازگو شده است. همچنین بر پایه مطالعات انجام گرفته، مشکلات نشر کتاب در این دوره بررسی شده است.
در فصل دوم، پس از ارائه پیشینه ای کوتاه از نشر کتاب دینی در جهان اسلام و ایران، تحلیل آماری وضعیت نشر کتاب های اسلامی از سال ۱۳۰۰ تا ۱۳۵۷ آمده است. این فصل شامل دو بخش است. ابتدا تحلیلی آماری از تحول نشر کتاب های اسلامی در دوره یاد شده آمده و در ادامه وضعیت مطالعه کتاب های اسلامی پیش از انقلاب اسلامی ـ براساس منابع موجود ـ بحث شده است. این مطالب تا حد بسیاری، پیشینه را تاریخی تحلیل وضعیت امروز نشر کتاب های اسلامی را روشن می‌کند.
با نگاه به این پیشینه شناسی، فصل سوم به تحلیل وضعیت نشر کتابهای اسلامی پس از پیروزی انقلاب اسلامی می پردازد. این فصل با تکیه بر آمار نامه های رسمی کشور، در دو بخش سامان یافته است؛ بخش نخست به مقایسه وضعیت نشر کتابهای اسلامی از سال ۱۳۵۸ تا ۱۳۹۰ نسبت به کل نشر کتاب کشور در شاخصهای متعدد می‌پردازد. در بخش دوم با مبنا قراردادن سالهای ۱۳۶۰، ۱۳۷۰، ۱۳۸۰ و ۱۳۹۰ وضعیت نشر رده دین اسلام، در ۱۰ موضوع مستقل، تحلیل و بررسی آماری شده است.
فصل چهارم شامل سه بخش تحلیل یافته ها و نتیجه گیری، تحلیل مشکلات و ارائه راهکارها و پیشنهادها در باب وضعیت نشر کتاب های اسلامی است. در پایان، فصل ضمائم آمده که خلاصه مطالعه ای است که نگارنده به همراه محمدعلی صحفی در باب وضعیت رساله های برتر دینی شامل ارزیابی کیفی ۱۸۵ رساله دکتری تخصصی و رساله های سطح چهارم حوزوی انجام داده است. این فصل تا حد بسیاری، وضعیت کیفی و موضوعی، همچنین آسیب های تألیف و تدوین رساله های اسلامی در سالهای اخیر را تبیین می کند. این تحلیل شامل دو بخش ارزیابی های کمی و کیفی بسیاری از استادان صاحب نظر کشور بر این رساله هاست که به روش تحلیل ثانویه انجام گرفته است.
در مجموع این اثر با تکیه بر تحلیل آماری، بررسی اسنادی و استفاده از نشستهای تخصصی، می کوشد نمایی روشن از وضعیت کمی و کیفی نشر کتابهای اسلامی در سه دهه اخیر در ایران ارائه دهد و روند تاریخی نشر کتاب به طور کلی و کتاب دینی به طور خاص را در یک سده اخیر در کشور ایران به تصویر بکشد.
با این حال نشر رده دین که بیشترین حجم نشر کتاب کشور را دارد با مسئولیت و اهداف بسیار سنگین و انتظارات برآمده از انقلاب اسلامی و نظام سازیهای جدید برگرفته از مکتب جهانی اسلام و آموزه‌های بی بدیل اهل بیت نیازمند تحلیل و بررسی و آسیبشناسی مؤثر و مستمر است.
لازم به ذکر است کتاب بررسی تحلیلی نشر کتاب دینی در ایران به همت مرکز مطالعات فرهنگی اجتماعی توسط دکتر حسین گودرزی از سوی اداره نشر پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در تابستان ۱۳۹۴ در شمارگان ۵۰۰ نسخه به چاپ رسیده است.
نظر شما